Hoe maak je een schrijfplan?
Het schrijven van een tekst kun je het best in verschillende stappen doen: voorbereiden – schrijven – redigeren. Een van de dingen die je in de voorbereidende stap moet doen, is een schrijfplan maken. Dat wordt de basis van de tekst – of dat nu een e-mail, een rapport of een memo is. In een schrijfplan neem je in elk geval de volgende zaken op.
- Hoofdboodschap: Wat is in één zin de belangrijkste boodschap van de tekst?
- Doel: Wat wil je met de tekst bereiken?
- Lezer: Wie gaat de tekst lezen?
- Structuur: Wat wordt in grote lijn de indeling van de tekst?
Je kunt ook nog opnemen wat voor soort tekst je gaat schrijven en hoe lang die moet worden. Zeker voor beginnende schrijvers kan dat een handig geheugensteuntje zijn.
Dit schrijfplan maakt het schrijven van de tekst een stuk makkelijker, omdat je al weet waar je uiteindelijk naartoe gaat. Bedenk wel dat wat je nu over de structuur bedenkt, zeker niet een vast gegeven is; het is heel goed mogelijk om daar nog in te schuiven als je aan het schrijven bent.
Oefenen in de les
Je kunt in de les eerst heel goed samen een schrijfplan maken bij een opdracht. Dat kan op verschillende manieren. Bij een kleine groep – of een privétraining – kun je samen bedenken wat de hoofdboodschap en het doel zijn, en wie de tekst gaat lezen. Vervolgens bedenk je de structuur van de tekst.
Bij een grotere groep is het handiger om in kleine groepjes te werken. Je kunt dan daarna de groepjes feedback laten geven op elkaars uitwerking. Of laat die op Padlet zetten, zodat iedereen de andere uitwerkingen kan zien. Bespreek de overeenkomsten en verschillen.
Vervolgens kun je (als huiswerk) het schrijfplan laten uitwerken tot een eerste versie van de tekst. Ga bij de bespreking daarvan eerst in op het proces: hoe makkelijk of moeilijk was het om met het schrijfplan als basis te werken? Hebben ze nog veel veranderd aan bijvoorbeeld de opbouw van de tekst?